Sevgililer Günü Nedir? İlk ne zaman kutlandı?
Sevgililer Günü, her 14 Şubat’ta gerçekleşir. Amerika Birleşik Devletleri’nde ve dünyanın diğer yerlerinde sevdikleriniz arasında Snt. Valentine adına şeker, çiçek ve hediyeler takas edilir. Ama bu gizemli aziz kim ve bu gelenekler nereden geldi? İlkbaharı karşılayan antik Roma Lupercalia ritüelinden Viktorya dönemi İngiltere’sinin kart verme geleneklerine kadar Sevgililer Günü tarihini öğrenin.
Aziz Valentine Efsanesi
Sevgililer Günü’nün tarihi ve onun koruyucu azizinin hikayesi gizemle örtülüdür. Şubat ayının uzun zamandır bir aşk ayı olarak kutlandığını ve bugün bildiğimiz Aziz Sevgililer Günü’nün hem Hristiyan hem de antik Roma geleneğinin izlerini içerdiğini biliyoruz. Ama Saint Valentine kimdi ve bu eski ayinle nasıl ilişkilendirildi?
Katolik Kilisesi, tümü şehit olan Valentine veya Valentinus adında en az üç farklı azizi tanır. Bir efsaneye göre Valentine, üçüncü yüzyılda Roma’da hizmet etmiş bir rahiptir. İmparator II. Claudius, bekar erkeklerin, eşleri ve aileleri olanlardan daha iyi askerler yaptığına karar verdiğinde, genç erkeklerin evliliğini yasakladı. Valentine, kararnamenin adaletsizliğini fark ederek Claudius’a meydan okudu ve genç aşıklar için gizlice evlilik yapmaya devam etti. Valentine’ın eylemleri keşfedildiğinde, Claudius öldürülmesini emretti. Yine de diğerleri, tatilin gerçek adının bir piskopos olan Saint Valentine of Terni olduğu konusunda ısrar ediyor. O da Roma’nın dışında II. Claudius tarafından başını kesmişti.
Diğer hikayeler, Valentine’ın Hristiyanların sık sık dövüldükleri ve işkence gördükleri sert Roma hapishanelerinden kaçmalarına yardım etmeye çalıştıkları için öldürülmüş olabileceğini öne sürüyor. Bir efsaneye göre, hapsedilmiş bir Sevgililer günü, hapsedildiği sırada onu ziyaret eden genç bir kıza – muhtemelen hapishanesinin kızına – aşık olduktan sonra ilk “sevgililer günü” selamlamasını kendisi gönderdi. Ölümünden önce, bugün hala kullanımda olan bir ifade olan “Sevgilinizden” imzalı bir mektup yazdığı iddia ediliyor. Valentine efsanelerinin ardındaki gerçek belirsiz olsa da, hikayelerin hepsi onun çekiciliğini sempatik, kahramanca ve en önemlisi romantik bir figür olarak vurguluyor. Orta Çağlara gelindiğinde, belki de bu itibar sayesinde, Valentine İngiltere ve Fransa’nın en popüler azizlerinden biri olacaktı.
Sevgililer Gününün Kökenleri: Şubat’ta Pagan Festivali
Bazıları Sevgililer Günü’nün muhtemelen MS. 270 civarında gerçekleşmiş olan Sevgililer Günü’nün Şubat ortasında, Sevgililer Günü’nün ölüm veya cenazesinin yıldönümünü anmak için kutlandığına inanırken, diğerleri Hristiyan kilisesinin St. Lupercalia’nın pagan kutlamalarını “Hristiyanlaştırma” çabasıyla Şubat. Şubat veya 15 Şubat aylarında kutlanan Lupercalia, Roma tarım tanrısı Faunus’un yanı sıra Romalı kurucular Romulus ve Remus’a adanmış bir bereket festivaliydi.
Festivale başlamak için, Romalı rahiplerin bir tarikatı olan Luperci’nin üyeleri, Roma’nın kurucuları Romulus ve Remus’un bir dişi kurt ya da lupa tarafından bakıldığına inanılan kutsal bir mağarada toplanıyorlardı. Rahipler doğurganlık için bir keçi ve arınmak için bir köpek kurban ederlerdi. Daha sonra keçinin derisini şeritler halinde soyarlar, kurbanlık kanın içine daldırıp sokaklara çıkarak keçi derisiyle hem kadınlara hem de ekin tarlalarına hafifçe vururlardı.
Romalı kadınlar, korkmak bir yana, postların dokunuşunu memnuniyetle karşıladılar çünkü önümüzdeki yıl onları daha doğurgan hale getireceğine inanılıyordu. Efsaneye göre günün ilerleyen saatlerinde şehirdeki tüm genç kadınlar isimlerini büyük bir çömlek içine koyarlardı. Şehrin bekarlarının her biri bir isim seçer ve seçtiği kadınla yıl için eşleşirdi. Bu maçlar genellikle evlilikle sonuçlandı.
Sevgililer Günü: Romantik Bir Gün
Lupercalia, Hristiyanlığın ilk yükselişinden sağ kurtuldu, ancak Papa Gelasius’un 14 Şubat Sevgililer Günü’nü ilan ettiği 5. yüzyılın sonunda “Hristiyan olmadığı” kabul edildiği için yasaklandı. Ancak çok geç bir zamana kadar gün kesinlikle aşkla ilişkilendirilemezdi. Orta Çağ boyunca, Fransa ve İngiltere’de 14 Şubat’ın kuşların çiftleşme mevsiminin başlangıcı olduğuna inanılıyordu ve bu da Sevgililer Günü’nün ortasının romantizm için bir gün olması gerektiği fikrine katkıda bulunuyordu. İngiliz şair Geoffrey Chaucer, Sevgililer Günü’nü 1375 şiirinde romantik bir kutlama günü olarak kaydeden ilk kişiydi, “Bunun için Saint Valentine’in gününde gönderildi eşi.”
Aşk Tanrısı Kimdir?
Aşk tanrısı genellikle Sevgililer Günü kartlarında, şüphesiz aşıklara aşk okları fırlatan çıplak bir melek olarak tasvir edilir. Ancak Roma Tanrısı Aşk Tanrısının kökleri, Yunan aşk tanrısı Eros olarak Yunan mitolojisine dayanır. Doğumunun hesapları değişir; bazıları onun Nyx ve Erebus’un oğlu olduğunu söylüyor; diğerleri, Afrodit ve Ares; yine de diğerleri onun Iris ve Zephyrus’un veya hatta Aphrodite ve Zeus’un (hem babası hem de büyük babası olacaktı) oğlu olduğunu öne sürüyor.
Yunan Arkaik şairlerine göre, Eros, aşkı kışkırtmak için altın oklar ve tiksinti ekme için kurşuni oklar kullanan, Tanrıların ve insanların duygularıyla oynanan yakışıklı bir ölümsüzdü. Hellenistik döneme kadar, Sevgililer Günü kartlarında yaramaz, tombul bir çocuk haline gelmeye başlamıştı.
Tipik Sevgililer Günü Selamları
Amerika Birleşik Devletleri’ne ek olarak, Sevgililer Günü Kanada, Meksika, Birleşik Krallık, Fransa ve Avustralya’da kutlanmaktadır. Büyük Britanya’da, Sevgililer Günü 17. yüzyıl civarında popüler bir şekilde kutlanmaya başlandı.
18’in ortalarında, tüm sosyal sınıfların arkadaşlarının ve sevgililerinin küçük sevgi belirteçleri veya el yazısı notları değiş tokuşu yaygındı ve 1900’de basılı kartlar, baskı teknolojisindeki gelişmeler nedeniyle yazılı mektupların yerini almaya başladı. Hazır kartlar, kişinin duygularının doğrudan ifade edilmesinin cesaretinin kırıldığı bir dönemde insanların duygularını ifade etmelerinin kolay bir yoluydu. Daha ucuz posta ücretleri de Sevgililer Günü tebriklerinin gönderilmesinin popülaritesinin artmasına katkıda bulundu.
Amerikalılar muhtemelen 1700’lerin başında el yapımı sevgililer alışverişine başladılar. 1840’larda Esther A. Howland, Amerika’da seri üretilen ilk sevgilileri satmaya başladı. “Sevgililer Günü Annesi” olarak bilinen Howland, gerçek danteller, kurdeleler ve “hurda” olarak bilinen renkli resimlerle özenle hazırlanmış kreasyonlar yaptı.
Bugün, Tebrik Kartı Derneği’ne göre, her yıl tahmini 145 milyon Sevgililer Günü kartı gönderiliyor ve Sevgililer Günü, yılın ikinci en büyük kart gönderme tatili yapıyor (Noel’de daha fazla kart gönderiliyor).