Perspektif, Ufuk çizgisi ve Kaçış noktası

​Perspektif kelimesini belki de hiç duymamışsınızdır. Perspektif nedir ? Ya ufuk çizgisi deyince ne anlıyorsunuz ? Kaçış noktası kelimesini duydunuz mu? Belki duymadınız fakat ressamlar için çok önemli kelimelerdir bunlar biliyor musunuz?

Perspektif nedir ?

Perspektif nedir : Perspektif eşyanın resmini tıpkı göründükleri gibi nasıl yapabileceğinizi gösterir. Perspektif gerek çizgi ve biçim, gerek renk bakımından olabilir. Çizgiyle ifade edilen şekline mimari perspektif, renkle ifade edilen biçimine de renk perspektifi denir.

Bin yıl kadar önce resim yapan eski sanatçılar perspektifi bilmiyorlardı. Onun için de resimleri gerçeğe hiç benzemiyordu, yamyassı , bir görünüşleri vardı. Çünkü bu ressamlar gerçi resmini yaptıkları şeyin ne biçimde olduğunu biliyorlardı: ama o şeylerin hem eni boyu, hem de derinliği olan şeyler olarak resmini yapmasını bilmiyorlardı.

Bir kesme şeker ya da kibrit kutusu gibi küp, ya da kutu şeklinde bir şeyi ele alırsanız, bunu daha iyi anlayabilirsiniz. Bunlardan birini hemen gözlerinizin önüne tutarsanız derinliği farkedilmez. Fakat onu biraz uzaklaştırır ve bir açıdan bakarsanız, eninden, boyundan başka bir de derinliği olduğunu hemen görürsünüz. Buna, üçüncü boyut denir.

Perspektif çizim nasıl bulundu ?

İşte resimde bu üçüncü boyutu çizebildiği zamandır ki, ressam resmine bir gerçeklik görünüşü verebilir.

Bu, öyle hemen kolayca bulunmuş bir şey değildir. Ancak yavaş yavaş ortaya çıkarılmıştır.

Altı yüz yıl kadar önce İtalyan ressamı Uccello, Alman ressamı Dürer gibi büyük sanatçılar eski biçim resim yapmanın ne kadar eksik olduğunu anladılar. Onun için öbür sanatçılarla birlikte denemeler yapmaya başladılar. Karşılarındaki şeylerin, kağıt üzerinde de aynı biçimde görünmesini sağlamaya çalışıyorlardı. Bir süre sonra bir akım ortaya çıkardılar ve ön perspektif adını verdiler.

Perspektif nedir ?

Kolay resim teknikleri konulu yazımız ilginizi çekebilir.

Kaçış noktası nedir ?

Çoğunuz ileri doğru uzanan bir yola bakmış, telgraf direklerinin, ağaçların ve binaların yol uzadıkça nasıl küçüldüklerini görmüşsünüzdür. Yol, düzse, sizden uzaklaştıkça daralır gibi olduğuna da dikkat etmişsinizdir.

Ufukta bir yerde yolun iki yanı bir nokta gibi birleşik ve sanki yol boyunca bütün binalar ve direkler hep o noktaya gidiyor gibi görünür. Buna kaybolma noktası kaçış noktası denir.

Bunu kaba bir kağıt üzerinde çizmeye çalışınız.

Yaptığınız binaların nasıl gerçeğe benzediğini görünce şaşıracaksınız. Ayrıca resminizin bir derinlik kazandığını, çizdiğiniz yolun sanki içerisinde yürüyebilecekmişsiniz gibi göründüğünü göreceksiniz.
Demek oluyor ki, resminizin gerçekmiş gibi görünmesi için, çizdiğiniz şeylerin üç boyutlu görünmeleri gereklidir.

Ufuk çizgisi nedir

Yine şu noktayı hatırda tutunuz ki, her şey sizden uzaklaştıkça küçülüyormuş gibi görünür.

Aklınızda kalması gereken bir şey daha var ki O da ufuk çizgisidir.

Ufuk çizgisi, çizdiğiniz resmin ortasından geçen başka bir imgelenen çizgidir ve kaybolma noktası işte bu çizgi üzerindedir. Yol resimlerinde bu çizgi ortadan geçiyor.

ufuk çizgisi

Şimdi kaybolma noktası ile ufuk çizgisini kaydırarak kendi kendinize denemeler yapınız. Çeşit çeşit ilgi çekici şeyler Ortaya çıktığını ve aynı binaların ve ağaç kümelerinin başka başka göründüklerini göreceksiniz:

Kaçış noktası bir yana kaydırılırsa, resimde simetri kaybolur ve çoğu zaman daha ilgi çekici hale gelir.

Kaçış noktası, resminizin içinde bulunmayabilir de. isterseniz onu resim kağıdınızın dışında bırakabilirsiniz.

Ufuk çizgisinde kaybolma kaçış noktasının yerlerini böyle değiştirdikten sonra, şimdi göz düzeyinin kendisini de kaydırmaya çalışınız. Sanki resmini çizeceğiniz şeye kuşbakışı bakıyormuşsunuz gibi bir resim yapabilirsiniz. Buna kuşbakışı perspektifi derler. Ufuk çizgisini resminizin üst tarafında bırakarak bunu kolayca yapabilirsiniz. O zaman bütün çizgiler resminizin üst tarafındaki bir noktada kayboluyor gibi görünür. Böylece çizdiğiniz yola yukarıdan bakıyormuş gibi bir görüntü yaratırsınız.

ufuk çizgisi

Bizden ufka doğru giden çizgiler, hiç bir zaman paralel olamaz. Bu çizgiler sonsuzlukta bir noktada birleşirler.

Bunun tersi de böcek gözü perspektifidir. Niçin olduğunu anlayabildiniz mi? Çünkü bunda, sanki yerde yatıyor ve aşağıdan yukarı bakıyormuşsunuz gibi gösterirsiniz her şeyi. Bunu başarabilmek için, ufuk çizgisini resminizin altından geçirmeniz gerekir.

Perspektif konusunda resim denemeleri yaparken başlangıçta bir karalama defteri ya da kullanmayacağınız kâğıtlar alarak onlar üzerinde karalamalar yapmanız daha iyi olur. Önce ufuk çizgisini ve kaybolma noktasını, sonra onlara doğru giden öbür çizgileri çiziniz. Aynı binaların resmini, ufuk çizgileri ve kaybolma noktalarını başka başka yerlere kaydırarak yapınız. 0 zaman binaların biçimlerinin niçin değiştiğini kendi kendinize anlamaya çalışınız.

Perspektif çiziminde kolay bir yöntem

Görüşmek üzere…