Kuşlar nasıl uyur ve nasıl uçarlar biliyor musunuz?
Kuşlar nasıl uyur ? Kuşların Küçük Sırları vardır . Kuşların vücutları tüy ve teleklerle örtülüdür. Teleklerin ortasında bir eksen vardır. Bunun kök kısmı derinin içine girer. Eksenin iki yanında yer alan tüylere bayrak adı verilir. Bu tüyler küçük çengellerle birbirine kenetlenir.
Kanat ve kuyruktaki tüylere telek adı verilir. Vücudun öbür bölümleri örtü tüyleri ve bunların altında yer alan hav tüyleriyle örtülmüştür. ‘Bunlar arasında bulunan hava, vücut sıcaklığının korunmasını sağlar. Kuşlarda vücut sıcaklığı 40-44°C arasında değişir. Kuşların bütün hareketlerini güneşin doğuşuna ve batışına göre düzenlediklerini bilirsiniz. Tabiî gece kuşları bu kurala uymazlar. Fakat sayıları çok daha fazla olan gündüzcü kuşlar güneşin doğuşuyla uyanırlar ve hava kararınca dinlenmeye çekilirler. Göçler sırasında gece de uyumazlar.
Kuşlar sabahleyin yiyecek ararlar, eğer mevsimiyse yumurtlarlar, yuvalarını temizlerler, şarkı söylerler. Öğleden sonra biraz uyur sonra yine dolaşmaya çıkarlar. Peki kuşlar nasıl uyur ?
Kuşlar nasıl uyur biliyor musunuz?
Kafesteki kanaryaya bakacak olursanız kolaylıkla kuşların nasıl uyuduğu sorusunun cevabını verebilirsiniz. Kanarya başını arkaya atar, gagasını sırtındaki tüylerin içine saklar, sonra da uykuya dalar. Kafeslerin dışında, kendi başlarına yaşayan binlerce kuşu düşünelim. Bunlardan bir kısmı ağaçların dallarına tünerler. Ayaklarıyla dallara öyle sıkı tutunurlar ki, kuvvetli rüzgarlar bile yerlerinden atamaz onları. Bazı kuşlar da yere uzanarak uyurlar. Tek ayağı üstünde tüneyerek uyuyan kuşlar da vardır. Kuşların çoğu gecelerini ağaç kovuklarında geçirir. Bir kısmı da gece olunca sürü halinde toplanır.
Şimdi biraz da uçmaktan söz edelim. Kuşlar havadaki akımlardan yararlanırlar. Yelkenli kayıklar da aynı şeyi yapmazlar mı? Artı-k kanat çırpmaksızın havada süzülen kuşları görünce nasıl yol aldıklarını anlayacaksınız. Bu kuşlar buz üstünde kayan çocuklar gibi bir hava akımına kendilerini kaptırmış gitmektedirler.
Kuşlar kanat çırpmadan uçmaya devam edince düşeceklerini bildiklerinden arada sırada kanatlarını çırparlar.
Bazı uzun bacaklı kuşlar havalanmadan önce karada bir süre koşarak hız alırlar.
Kuğu kuşları da havalanmadan önce suda bir süre koşarlar. Çünkü ayakları çok kısa olduğundan kanatları serbestçe hareket edememektedir.
Bir kuşun uçarken saatta kaç kilometre hızla gittiğini biliyor musunuz?
Yaban ördekleri kolaylıkla satta 70-80 kilometre hızla uçarlar. Bir tehlike sezerlerse hızlarını 110 kilometreye çıkarmakta güçlük çekmezler
Kuşların karınlarını da söz edelim. Serçeler meyve ve tohumlarla beslenirler.
Papağan, karga gibi sert gagalı kuşlar, fındık, ceviz, badem gibi sert kabuklu yemişlerle karınlarını doyururlar.
Saksağan yiyeceği meyveyi ilkin bir ağaç gövdesinin deliğine yerleştirerek daha kolaylıkla kırmayı becerir.
Bazı yabanî kuşlar. solucan, böcek ve başka kuşlarla karınlarını doyururlar.
Pelikan, şahin, çaylak ve daha birçok kuşlar karınlarını balıkla doyurur. ‘Bu kuşlar suya dalmada da çok ustadırlar. ‘ Kırlangıçlar, dağ kırlangıçları böcek yerler. Ardıçkuşları sümüklüböcekleri yakalar ve taşlara vurarak kabuğunu kırarlar. Ardıç kuşundan daha becerikli olanlar da vardır. Örneğin martılar sümüklüböceğin kabuğunu nasıl açarlar biliyor musunuz? Ağızlarında sümüklü böcek olduğu halde havaya vükselirler. Sonra yüksekten sümüklüböceği bırakırlar. Yere düşünce sümüklüböceğin kabuğu parçalanarak açılır. Martı da iştahayla onu yer.
Kuğular ilkbaharın gelmesiyle birlikte, Kuzey_ Afrika bölgelerinde kışı geçirmiş olan kırlangıç sürüleri geri dönmek üzere hazırlanmaya başlarlar.
Kırlangıçlar çöllerin, denizlerin, ovaların üstünden aşarak binlerce kilometrelik yol olacaklar ve yanılmaz bir içgüdü her yıl kendilerini aynı yuvaya döndürecektir.
Sığırcık kuşları, yabanördekleri, yabankazları, turnalar, leylekler, bülbüller, kartallar da göçmen kuşlardır.
Külrengi turnalar uçarken gökte bir büyük V harfi meydana getirirler. Uçuşları ağır ve ahenklidir. 9000’metre yüksekliğe çıkabilirler. Yani sadece kanat çırpmak suretiyle dünyanın en yüksek tepesinin üstüne konabilirler. Yabanördeklerinin uçuşu ise son derecede hızlıdır. Bir saatta 80 kilometre yol alabilirler. Sığırcıklar ise gökyüzünde kara bulutlar meydana getirirler. Çünkü çok kalabalık gruplar halinde dolaşırlar.
Göçmen kuşlardan bazılarının bacaklarına halka geçirilmek suretiyle nerelere gittiklerini öğrenmek mümkün olmaktadır. Bu halkalara uçuşun başladığı yerin adı yazılır. Bu denemeler Kuzey Avrupa leyleklerinin kışı Güney Afrikada geçirdiklerini göstermiştir. Demek oluyor ki, leylek sürüleri on bin kilometreyi bulan bir uzaklığı aşmaktadırlar.